Góc nhìn về thương vụ sáp nhập giữa Honda và Nissan, hai ông lớn trong ngành oto thế giới.

Sáp nhập giữa hai doanh nghiệp lớn luôn mang theo kỳ vọng về sự hợp lực để tạo nên một thực thể mạnh mẽ hơn. Với Honda Motor Co., một nhà sản xuất ô tô hàng đầu Nhật Bản có vốn hóa thị trường khoảng 38,8 tỷ USD, và Nissan Motor Co., một trong những hãng xe tiên phong trong lĩnh vực xe điện với vốn hóa thị trường 7,6 tỷ USD, nếu hợp nhất, tổng giá trị của họ sẽ đạt khoảng 55 tỷ USD. Điều này không chỉ đưa liên minh này trở thành một trong những thực thể lớn nhất trong ngành, mà còn mở ra khả năng sản xuất và bán ra tới 8 triệu xe mỗi năm – một con số đủ sức cạnh tranh với các tập đoàn khổng lồ như Toyota hay Volkswagen.

Việc sáp nhập giữa Honda và Nissan được thúc đẩy bởi nhiều yếu tố mang tính chiến lược. Trước hết, thị trường xe điện đang phát triển với tốc độ nhanh chóng, và áp lực từ các đối thủ lớn như Tesla, BYD hay các nhà sản xuất mới nổi khác đang đẩy hai hãng xe Nhật Bản vào thế phải đổi mới để không bị tụt hậu. Bên cạnh đó, phát triển xe điện và công nghệ tự hành đòi hỏi vốn đầu tư khổng lồ, từ nghiên cứu, phát triển đến xây dựng cơ sở hạ tầng sản xuất. Việc sáp nhập sẽ giúp hai doanh nghiệp chia sẻ chi phí, nguồn lực và công nghệ, từ đó giảm áp lực tài chính và tối ưu hóa quy trình vận hành.

Một lợi ích quan trọng khác của thương vụ này là khả năng củng cố vị thế toàn cầu của ngành công nghiệp ô tô Nhật Bản. Trong bối cảnh các quốc gia và tổ chức quốc tế ngày càng chú trọng đến phát triển bền vững và giảm khí thải carbon, liên minh Honda – Nissan có thể trở thành hình mẫu về sự kết hợp công nghệ xanh và năng lực sản xuất vượt trội. Điều này không chỉ giúp họ chiếm lĩnh thị phần lớn hơn mà còn định hình lại vai trò của Nhật Bản trong cuộc đua toàn cầu về xe điện.
 

Tuy nhiên, không phải mọi thương vụ sáp nhập đều diễn ra suôn sẻ, và sự hợp nhất giữa Honda và Nissan cũng sẽ đối mặt với không ít thách thức. Một trong những rào cản lớn nhất chính là sự khác biệt về văn hóa doanh nghiệp. Honda nổi tiếng với phong cách quản lý tập trung vào sự đổi mới, trong khi Nissan lại có mối quan hệ mật thiết với đối tác Renault trong liên minh Renault-Nissan-Mitsubishi. Việc tìm kiếm sự đồng thuận giữa các bên liên quan và dung hòa những khác biệt này sẽ là bài toán khó.

Thêm vào đó, thị trường tài chính cũng không phải lúc nào cũng phản ứng tích cực với tin tức sáp nhập. Sau khi thông tin về thương vụ được tiết lộ, cổ phiếu Nissan đã tăng mạnh 24%, nhưng cổ phiếu Honda lại giảm 3,4%, cho thấy sự lo ngại từ nhà đầu tư về rủi ro và tính khả thi của thương vụ. Điều này đặt ra yêu cầu rõ ràng rằng, để thành công, cả hai doanh nghiệp cần có chiến lược hợp nhất minh bạch và khả thi, từ phương thức sáp nhập cho đến cách phân bổ lợi ích cho cổ đông.

Nhìn lại các thương vụ sáp nhập và liên minh tương tự trên thế giới, có thể thấy rằng sự hợp nhất có thể mang lại những cơ hội lớn, nhưng cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro. Ví dụ, liên minh Renault-Nissan đã từng giúp hai hãng xe này chia sẻ công nghệ và mở rộng thị phần toàn cầu, nhưng sự khác biệt về chiến lược và quản trị lại gây ra không ít xung đột nội bộ. Trong khi đó, thương vụ giữa Fiat và Chrysler, tạo nên Stellantis, lại là minh chứng về sự thành công khi các bên tận dụng được điểm mạnh của nhau để tiết kiệm chi phí và tăng trưởng vượt bậc.

Đối với Honda và Nissan, bài học lớn nhất nằm ở việc xây dựng một lộ trình hợp nhất rõ ràng, linh hoạt và có tính bền vững. Họ cần không chỉ tập trung vào các lợi ích trước mắt, như tiết kiệm chi phí hay tăng cường năng lực sản xuất, mà còn phải đảm bảo sự hài hòa trong quản trị, văn hóa và tầm nhìn chiến lược dài hạn.

Thương vụ này, nếu thành công, sẽ không chỉ mang lại lợi ích cho hai doanh nghiệp mà còn có thể trở thành một cột mốc quan trọng trong lịch sử ngành công nghiệp ô tô toàn cầu. Ngược lại, nếu thất bại, đây có thể sẽ là một bài học đắt giá về sự phức tạp của việc hợp nhất giữa những doanh nghiệp có quy mô lớn và khác biệt về văn hóa. Trong mọi trường hợp, cả thị trường và ngành công nghiệp ô tô toàn cầu đang dõi theo từng bước đi của Honda và Nissan, bởi kết quả của thương vụ này sẽ định hình không chỉ tương lai của họ mà còn cả ngành công nghiệp ô tô trong thập kỷ tới.