THỊ TRƯỜNG TÀI CHÍNH VIỆT NAM VÀ QUỐC TẾ CÓ KHẢ NĂNG ĐIỀU CHỈNH CAO TRONG NGẮN HẠN ?

Dựa trên dữ liệu thị trường gần đây, kết hợp với các chu kỳ giao dịch trước, cùng các yếu tố vĩ mô và tâm lý nhà đầu tư trong nước cũng như quốc tế, tôi xin chia sẻ đến quý vị và các bạn nội dung phân tích này, hy vọng nó sẽ làm sáng tỏ lý do tại sao tôi nhận định về "một đợt điều chỉnh giá" đang dần hình thành, đồng thời đánh giá tác động cụ thể đến thị trường Việt Nam.

1. Thị trường Crypto: Bitcoin test đỉnh 109-110k USD và nguy cơ giảm giá kịch liệt
Như quý vị đã biết, Bitcoin tài sản dẫn dắt thị trường tiền mã hóa, đã đạt đỉnh 109-110k USD lần thứ hai trong năm 2025, sau lần test đầu tiên vào tháng 1. Dữ liệu từ CoinGlass và Glassnode cho thấy khối lượng giao dịch tăng mạnh kèm theo áp lực chốt lời từ các nhà đầu tư dài hạn, đặc biệt là khi Bitcoin chạm mức đỉnh lịch sử gần 112k USD vào cuối tháng 5. Theo lịch sử chu kỳ thị trường crypto, các đợt test đỉnh thứ hai thường đi kèm với sự suy giảm thanh khoản và tâm lý "FOMO" (sợ bỏ lỡ cơ hội) giảm dần, mở đường cho một giai đoạn điều chỉnh.

• Lịch sử thanh lý vị thế: Ngày 6/6/2025, hơn 300 triệu USD vị thế mua Bitcoin bị thanh lý trong bối cảnh căng thẳng từ cuộc khẩu chiến Trump-Musk và lo ngại về thuế quan. Tổng cộng, 982 triệu USD vị thế long trên thị trường crypto bị xóa sổ, cho thấy mức độ biến động cao.
• Tâm lý thị trường: Dữ liệu từ Fear & Greed Index cho thấy tâm lý nhà đầu tư crypto đang dao động ở mức "Greed" (tham lam) nhưng có dấu hiệu chuyển sang "Neutral" (trung lập) khi giá Bitcoin không thể duy trì trên 110k USD. Điều này củng cố khả năng thị trường chuẩn bị bước vào giai đoạn điều chỉnh.

Dữ liệu lịch sử: Trong chu kỳ 2021, Bitcoin đạt đỉnh 69k USD vào tháng 11 trước khi giảm 40% trong vòng 3 tháng sau đó. Tương tự, năm 2017, sau khi chạm đỉnh 20k USD, Bitcoin giảm hơn 50% trong vòng 6 tuần. Các chu kỳ này cho thấy khi Bitcoin thất bại trong việc phá vỡ ngưỡng kháng cự mạnh (hiện tại là vùng 110k USD), áp lực bán tháo thường gia tăng.Nếu không có yếu tố kích thích mới (như phê duyệt quy định thân thiện với crypto từ chính quyền Trump hoặc dòng vốn lớn từ các quỹ ETF), Bitcoin có khả năng giảm về vùng hỗ trợ 80-87k USD, kéo theo sự sụt giảm của các altcoin như Ether (-7.25%), XRP (-4.35%), và Solana (-5.2%) như đã ghi nhận vào đầu tháng 6.

2. Biến động địa chính trị và tâm lý phòng thủ của nhà đầu tư:
Với tình hình địa chính trị toàn cầu đang gia tăng bất ổn, đặc biệt với các chính sách thuế quan của Tổng thống Mỹ Donald Trump và căng thẳng thương mại với Trung Quốc, Mexico, Canada. Những yếu tố này đã tạo ra một "cơn bão" trên thị trường tài chính toàn cầu:

• Về chính sách thuế quan của Trump: Sau khi nhậm chức vào tháng 1/2025, Trump tuyên bố áp thuế đối ứng 46% lên hàng hóa từ Việt Nam và các mức thuế toàn cầu khác, gây ra cú sốc lớn cho thị trường chứng khoán châu Á. Chỉ số VN-Index của Việt Nam mất gần 185 điểm trong 3 phiên giao dịch đầu tháng 4, tương đương 40 tỷ USD vốn hóa thị trường "bốc hơi". Tương tự, các chỉ số lớn như S&P 500 và Nasdaq Composite cũng giảm lần lượt 6% và 5.8% trong phiên 4/4.
• Về cuộc chiến nội bộ Trump-Musk: Cuộc khẩu chiến giữa Trump và tỷ phú Elon Musk vào tháng 6/2025 đã làm gia tăng bất ổn. Musk cảnh báo chính sách thuế quan của Trump có thể đẩy kinh tế Mỹ vào suy thoái, trong khi Trump đe dọa cắt trợ cấp cho các công ty của Musk. Sự kiện này không chỉ làm rung chuyển thị trường crypto mà còn khiến nhà đầu tư chứng khoán chuyển hướng sang các tài sản an toàn như trái phiếu chính phủ, đẩy lợi suất trái phiếu 2 năm giảm 11 điểm cơ bản.
• Tâm lý phòng thủ: Dòng tiền chảy mạnh vào trái phiếu kho bạc Mỹ, với lợi suất kỳ hạn 10 năm giảm xuống dưới 4% vào đầu tháng 4/2025, cho thấy nhà đầu tư đang tìm nơi trú ẩn an toàn. Đồng USD cũng suy yếu, với chỉ số DXY chạm mức thấp nhất 101.6 điểm kể từ tháng 10/2024, phản ánh sự mất niềm tin vào sức mạnh kinh tế Mỹ trong ngắn hạn

Những yếu tố này đã khiến tâm lý nhà đầu tư rơi vào trạng thái phòng bị cao, với xu hướng cắt giảm tỷ trọng tài sản rủi ro (chứng khoán, crypto) và cơ cấu lại danh mục đầu tư.
3. Thị trường chứng khoán Việt Nam: Áp lực điều chỉnh sau cú sốc thuế quan
Thị trường chứng khoán Việt Nam đang chịu áp lực điều chỉnh mạnh mẽ sau cú sốc từ chính sách thuế quan của Tổng thống Mỹ Donald Trump, đặc biệt là mức thuế 46% áp lên hàng hóa xuất khẩu từ Việt Nam, có hiệu lực từ ngày 9/4/2025. Dù đã có những nỗ lực phục hồi sau đợt giảm điểm mạnh vào đầu tháng 4, chỉ số VN-Index vẫn cho thấy dấu hiệu suy yếu, với thanh khoản giảm và tâm lý nhà đầu tư trở nên thận trọng hơn.

• Hiệu suất VN-Index: Theo dữ liệu từ Trading Economics, VN-Index đạt 1.318 điểm vào ngày 10/6/2025, tăng nhẹ 0.59% so với phiên trước đó, nhưng vẫn thấp hơn 8.1% so với mức trước khi Trump công bố thuế quan vào ngày 2/4/2025. Cú sốc thuế quan đã khiến chỉ số giảm mạnh 185 điểm trong ba phiên giao dịch từ 6-8/4/2025, tương đương mức vốn hóa thị trường mất đi khoảng 40 tỷ USD. Các mã ngành chủ lực như bất động sản (Vingroup, Vinhomes), ngân hàng (Vietcombank, BIDV), và thép (Hòa Phát) đều ghi nhận mức giảm từ 10-15% trong giai đoạn này, phản ánh tâm lý bán tháo trước các bất ổn từ chính sách thương mại Mỹ
• Thanh khoản suy giảm: Giá trị giao dịch khớp lệnh trên Sàn Giao dịch Chứng khoán TP.HCM (HOSE) giảm đáng kể từ mức trung bình 20.000 tỷ đồng/phiên trong quý 4/2024 xuống còn khoảng 13.500 tỷ đồng/phiên vào ngày 10/6/2025, theo báo cáo từ SSI Securities. Sự suy giảm thanh khoản này cho thấy dòng tiền đang rút dần khỏi thị trường, một phần do nhà đầu tư chuyển hướng sang các kênh đầu tư khác như bất động sản hoặc các tài sản an toàn như trái phiếu chính phủ
• Tâm lý chốt lời và cơ cấu danh mục: Báo cáo từ Maybank Investment Bank (MSVN) cho biết nhà đầu tư trong nước đang có xu hướng chốt lời ở các cổ phiếu vốn hóa lớn và cơ cấu lại danh mục để giảm rủi ro, đặc biệt trong bối cảnh các cuộc đàm phán về thuế quan giữa Việt Nam và Mỹ chưa đạt kết quả rõ ràng. Các cổ phiếu như FPT, ACB, và Thế Giới Di Động (MWG) đã chịu áp lực bán mạnh trong tháng 4/2025, khi nhà đầu tư lo ngại về tác động của thuế quan lên các ngành xuất khẩu và chuỗi cung ứng toàn cầu. Theo VNDirect, dòng tiền từ nhà đầu tư cá nhân đang trở nên “e dè” với tâm lý chờ đợi tín hiệu rõ ràng hơn từ chính quyền Trump và các chính sách vĩ mô trong nước.
• Tác động của thuế quan: Chính sách thuế quan 46% của Trump đã ảnh hưởng trực tiếp đến các ngành xuất khẩu chủ lực như dệt may, điện tử, và thủy sản, vốn chiếm tỷ trọng lớn trong cơ cấu kinh tế Việt Nam. Theo Reuters, xuất khẩu sang Mỹ, thị trường lớn nhất của Việt Nam với kim ngạch 142 tỷ USD trong năm 2024, đã giảm mạnh trong quý 1/2025, làm gia tăng áp lực lên các doanh nghiệp niêm yết. Các công ty như Vinatex (dệt may) và Minh Phú (thủy sản) ghi nhận lợi nhuận giảm lần lượt 12% và 15% trong quý 1/2025 so với cùng kỳ, theo báo cáo từ VDSC.
• Chính sách ứng phó của Việt Nam: Chính phủ Việt Nam đã triển khai một số biện pháp để giảm thiểu tác động của thuế quan, bao gồm cắt giảm thuế nhập khẩu đối với các sản phẩm từ Mỹ như LNG (từ 5% xuống 2%), ô tô (từ 45-64% xuống 32%), và ethanol (từ 10% xuống 5%). Ngoài ra, Việt Nam đang đẩy mạnh đàm phán để đạt được một thỏa thuận thương mại song phương với Mỹ, với hy vọng giảm thuế xuống mức 22-28%. Tuy nhiên, theo MSVN, sự không chắc chắn kéo dài về chính sách thuế quan sẽ tiếp tục tạo ra biến động ngắn hạn, gây áp lực lên định giá cổ phiếu và thanh khoản thị trường.
• Dự báo ngắn hạn: Với bối cảnh hiện tại, VN-Index có thể tiếp tục dao động trong biên độ hẹp, với vùng hỗ trợ quan trọng ở mức 1.250-1.270 điểm và vùng kháng cự tại 1.350 điểm, theo nhận định từ VNDirect. Các nhà đầu tư được khuyến nghị tập trung vào các cổ phiếu có nền tảng tài chính vững mạnh, như FPT, HPG, hoặc MBB, đồng thời sử dụng các công cụ phòng vệ rủi ro như hợp đồng tương lai VN-Index để bảo vệ danh mục trong giai đoạn biến động.

4. Bất động sản đóng băng và dòng tiền bắt đầu dịch chuyển:
Thị trường bất động sản Việt Nam đã trải qua giai đoạn đóng băng kéo dài từ năm 2023, với thanh khoản giảm mạnh do lãi suất cao và tâm lý thận trọng của nhà đầu tư. Tuy nhiên, gần đây, dấu hiệu chuyển dịch dòng tiền từ chứng khoán sang bất động sản bắt đầu xuất hiện:

• Tín hiệu phục hồi bất động sản: Một số dự án bất động sản tại TP.HCM và Hà Nội ghi nhận giao dịch tăng nhẹ trong quý 2/2025, đặc biệt ở phân khúc nhà ở giá rẻ và đất nền vùng ven. Điều này cho thấy nhà đầu tư đang tìm kiếm cơ hội trong bối cảnh giá bất động sản đã điều chỉnh về mức hấp dẫn.
• Tác động đến chứng khoán: Sự chuyển dịch dòng tiền này làm giảm thanh khoản trên thị trường chứng khoán, đặc biệt ở các mã ngành bất động sản như Vingroup (VIC), Novaland (NVL), và Đất Xanh (DXG). Tài sản của ông Phạm Nhật Vượng, chủ tịch Vingroup, đã giảm 262 triệu USD trong phiên 8/4/2025, phản ánh áp lực bán tháo trên các cổ phiếu bất động sản
• Dự báo thanh khoản: Với dòng tiền bị phân tán, VN-Index có nguy cơ tụt điểm trong ngắn hạn, đặc biệt nếu không có yếu tố kích thích mới như chính sách nới lỏng tiền tệ từ Ngân hàng Nhà nước hoặc cải thiện quan hệ thương mại với Mỹ.

5. MỘT SỐ DỰ BÁO VÀ KHUYẾN NGHỊ THAM KHẢO CHO NHÀ ĐẦU TƯ:
Dựa trên các phân tích trên, thị trường tài chính toàn cầu và Việt Nam đang chuẩn bị bước vào một nhịp điều chỉnh giá có quy mô lớn, với các yếu tố chính bao gồm:

1. Bitcoin và crypto: Giá Bitcoin có khả năng giảm về vùng 80-87k USD nếu không phá vỡ ngưỡng 110k USD, kéo theo sự sụt giảm của thị trường crypto nói chung.
2. Chứng khoán toàn cầu: Các chỉ số lớn như S&P 500, Nasdaq, và VN-Index sẽ tiếp tục chịu áp lực từ chính sách thuế quan và bất ổn địa chính trị, với nguy cơ giảm 5-10% trong quý 3/2025.
3. Tâm lý nhà đầu tư: Sự thận trọng gia tăng sẽ thúc đẩy dòng tiền chảy vào các tài sản an toàn như trái phiếu chính phủ và vàng, trong khi tài sản rủi ro như chứng khoán và crypto sẽ chịu áp lực bán.
4. Thị trường Việt Nam: VN-Index có thể test lại vùng hỗ trợ 1100-1120 điểm HOẶC cao hơn 1 tí, với thanh khoản tiếp tục suy giảm do dòng tiền chuyển dịch sang bất động sản.

Khuyến nghị cho nhà đầu tư:

• Ngắn hạn: Giảm tỷ trọng cổ phiếu và crypto trong danh mục, tăng nắm giữ tiền mặt hoặc trái phiếu ngắn hạn để chờ cơ hội mua vào ở vùng giá thấp.
• Trung hạn: Theo dõi sát chính sách của Cục Dự trữ Liên bang (Fed) và động thái của chính quyền Trump, đặc biệt là các phán quyết pháp lý liên quan đến thuế quan
• Dài hạn: Tận dụng nhịp điều chỉnh để tích lũy các cổ phiếu cơ bản tốt (ngân hàng, tiêu dùng) và crypto có tiềm năng phục hồi mạnh như Bitcoin và Ethereum sau khi đã có tín hiệu test đấy điều chỉnh giá như đã nhận định.

Có thể thấy, thị trường tài chính thế giới và Việt Nam đang đối mặt với một nhịp điều chỉnh giá quy mô lớn, được thúc đẩy bởi sự kết hợp của các yếu tố: Bitcoin test đỉnh có khả năng thất bại cao, bất ổn địa chính trị từ chính sách thuế quan của Trump, tâm lý phòng thủ của nhà đầu tư, và dòng tiền chuyển dịch tại Việt Nam. Với các dữ liệu lịch sử và diễn biến hiện tại, tôi khuyên các nhà đầu tư cần chuẩn bị cho một giai đoạn biến động có thể vừa hoặc mạnh, đồng thời tận dụng cơ hội từ nhịp điều chỉnh để tối ưu hóa danh mục đầu tư. Sự thận trọng và linh hoạt sẽ là chìa khóa để vượt qua giai đoạn đầy thách thức này.