Điều này không chỉ giúp đảm bảo an ninh năng lượng mà còn giảm sự phụ thuộc vào năng lượng nhập khẩu, đặc biệt khi các nguồn tài nguyên hóa thạch đang dần cạn kiệt​

Mặt khác, kinh tế số cũng phát triển mạnh mẽ với tốc độ tăng trưởng ấn tượng tại Việt Nam, đặc biệt trong các lĩnh vực thương mại điện tử và công nghệ tài chính (fintech). Vào năm 2022, khi tái định hình và lập báo cáo, thì nền kinh tế số của Việt Nam được dự báo đạt quy mô khoảng 23 tỷ USD, và mục tiêu này có thể đạt đến 57 tỷ USD vào năm 2025 nếu tiếp tục duy trì tốc độ tăng trưởng nhanh chóng như hiện tại. Chính phủ Việt Nam đã ban hành Chương trình Chuyển đổi số quốc gia nhằm hỗ trợ quá trình số hóa trên mọi lĩnh vực từ dịch vụ công đến giáo dục, y tế và doanh nghiệp​
 

Về chiến lược phát triển và định hướng của chính phủ: Chính phủ Việt Nam đã phát triển một loạt các chính sách nhằm thúc đẩy cả hai nền kinh tế này. Các khu công nghiệp sinh thái, như Nam Cầu Kiền ở Hải Phòng, là một ví dụ cụ thể cho cam kết của Việt Nam về giảm phát thải và sử dụng tài nguyên hiệu quả. Ngoài ra, nhiều doanh nghiệp lớn trong nước, chẳng hạn như Vinamilk và TH Milk, đã đầu tư mạnh vào các mô hình kinh doanh bền vững, qua đó tối ưu hóa sử dụng tài nguyên và giảm thiểu ô nhiễm​

Bên cạnh đó, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam cũng đang triển khai các gói tín dụng xanh với tổng vốn vay lên đến 290 nghìn tỷ đồng (tương đương 12,5 tỷ USD) vào năm 2020 và dự kiến đạt 30 tỷ đô vào năm 2030, chủ yếu cho các dự án nông nghiệp xanh và năng lượng tái tạo​.

Để thúc đẩy kinh tế xanh và kinh tế số, dưới đây là một số mô hình kinh doanh bền vững bổ sung có thể được triển khai tại Việt Nam. Những mô hình này không chỉ hỗ trợ tăng trưởng kinh tế mà còn góp phần bảo vệ môi trường và phát triển xã hội bền vững:

1. Dịch vụ tài chính và ngân hàng số:
Các ngân hàng số và công nghệ fintech đang ngày càng phổ biến nhờ vào tính nhanh chóng, giảm chi phí vận hành và khả năng tài chính toàn diện. Đặc biệt, công nghệ blockchain đang được triển khai nhằm nâng cao tính minh bạch và bảo mật trong các giao dịch tài chính.

2. Chuyển đổi số trong chuỗi cung ứng:
Công nghệ IoT và blockchain hỗ trợ việc giám sát chuỗi cung ứng từ nguyên liệu đến sản phẩm cuối cùng, giúp giảm lãng phí và tác động tiêu cực đến môi trường. Các doanh nghiệp có thể tận dụng công nghệ này để tối ưu hóa chuỗi cung ứng theo hướng bền vững.

3. Năng lượng tái tạo và điện mặt trời trong cộng đồng:
Với tiềm năng lớn về năng lượng mặt trời và gió, Việt Nam có thể phát triển các dự án điện mặt trời cộng đồng, giúp giảm gánh nặng cung ứng điện truyền thống và tạo cơ hội cho cộng đồng tham gia vào các dự án xanh.

4. Nông Nghiệp thông minh và công nghệ canh tác theo mô hình "Smart Farming":
Ứng dụng IoT, AI và blockchain trong nông nghiệp giúp giám sát và quản lý tài nguyên hiệu quả, giảm lãng phí và tăng năng suất. Đặc biệt, hệ thống cảm biến và drone có thể hỗ trợ giám sát đất đai, giúp nông dân ra quyết định chính xác.

5. Mô hình kinh doanh "Tái Chế Kinh Tế" trong sản xuất:
Mô hình này khuyến khích các doanh nghiệp sản xuất sản phẩm dễ tái chế và tái sử dụng, giảm phụ thuộc vào nguyên liệu mới. Kinh tế vòng tuần hoàn đang trở thành xu hướng phổ biến và có nhiều tiềm năng phát triển ở Việt Nam.

6. Sàn giao dịch Carbon và chứng chỉ xanh:
Sàn giao dịch carbon tạo điều kiện cho các doanh nghiệp trao đổi lượng phát thải carbon, qua đó thúc đẩy giảm thiểu khí thải thông qua các chứng chỉ xanh. Thị trường này mang lại lợi ích kinh tế và hỗ trợ giảm phát thải khí nhà kính.

7. Phát triển nền tảng "Công Nghệ Chia Sẻ" và sử dụng chung:
Các mô hình chia sẻ như xe đạp công cộng và xe điện giúp giảm nhu cầu sở hữu cá nhân, tiết kiệm chi phí và giảm thiểu khí thải. Đây là mô hình kinh doanh bền vững phù hợp với xu thế kinh tế số.

8. Ứng dụng công nghệ Blockchain trong chuỗi cung ứng thực phẫm xanh:
Blockchain cung cấp tính minh bạch cho chuỗi cung ứng thực phẩm, giúp tăng độ tin cậy cho người tiêu dùng. Một số doanh nghiệp Việt Nam đã áp dụng blockchain để truy xuất nguồn gốc cà phê và nông sản.

9. Dịch vụ năng lượng theo yêu cầu (Energy-as-a-Service):
Mô hình này cho phép doanh nghiệp và hộ gia đình sử dụng năng lượng tái tạo mà không cần đầu tư vào hạ tầng, hỗ trợ sự chuyển đổi sang năng lượng sạch với chi phí đầu tư thấp.

10. Dịch vụ quản lý rác thải thông minh:
Hệ thống quản lý rác thải thông minh sử dụng IoT và AI để tối ưu hóa thu gom và tái chế rác, giúp giảm ô nhiễm môi trường và tiết kiệm chi phí. Các thành phố Việt Nam có thể ứng dụng mô hình này để cải thiện chất lượng môi trường sống.

11. Nền tảng số cho sản phẩm và Dịch Vụ Xanh:
Nền tảng số cung cấp sản phẩm thân thiện môi trường giúp người tiêu dùng dễ dàng tiếp cận và lựa chọn sản phẩm bền vững, đồng thời giúp doanh nghiệp xanh tiếp cận thị trường lớn hơn.

12. Ứng dụng công nghệ A.I trong quản lý tiêu thụ năng lượng:
AI được ứng dụng để quản lý và tối ưu hóa tiêu thụ năng lượng trong các tòa nhà, giúp tiết kiệm chi phí và giảm lãng phí. Công nghệ này đang được triển khai tại các thành phố lớn như Hà Nội và TP.HCM.

13. Nông nghiệp đô thị và vườn trên mái nhà (Urban Agriculture):
Mô hình nông nghiệp đô thị tận dụng không gian trống trong đô thị để cung cấp thực phẩm sạch và tạo không gian xanh. Đây là giải pháp cải thiện không khí và giảm nhu cầu vận chuyển lương thực từ các vùng xa.

" Các mô hình kinh doanh bền vững trong kinh tế xanh và kinh tế số không chỉ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế mà còn mang lại giá trị xã hội và môi trường lớn. Để thành công, cần sự kết hợp giữa công nghệ hiện đại, chiến lược bền vững và sự hỗ trợ mạnh mẽ từ chính phủ, cộng đồng và các tổ chức xã hội." 

Đề xuất giải pháp phát triển KTX và KTS tại Việt Nam

• Tăng cường đầu tư vào đào tạo nhân lực chuyên môn cao: Các ngành công nghệ và năng lượng tái tạo cần nguồn nhân lực có kỹ năng cao. Vì vậy, đầu tư vào giáo dục và đào tạo là rất quan trọng để cung cấp lực lượng lao động có khả năng đáp ứng nhu cầu của thị trường.

• Phát  triển khung chính sách và cơ sở hạ tầng số: Cơ sở hạ tầng số mạnh mẽ là nền tảng để phát triển kinh tế số. Đầu tư vào hệ thống viễn thông và các trung tâm dữ liệu quy mô lớn sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp trong và ngoài nước triển khai các ứng dụng số hóa.

• Khuyến khích đầu tư công - tư ( PPP) cho các dự án xanh: Các dự án năng lượng tái tạo có chi phí đầu tư ban đầu lớn và cần sự hỗ trợ từ các tổ chức tài chính quốc tế, cộng đồng doanh nghiệp và chính phủ để thu hút thêm nguồn vốn.

Việc triển khai đồng bộ các giải pháp này sẽ giúp Việt Nam tiến tới nền kinh tế xanh và số, đáp ứng mục tiêu phát triển bền vững và phát triển kinh tế dài hạn.