“Các nhà đầu tư bây giờ có kỳ vọng rất cao vào các Startup. Nếu bạn chỉ trình bày một ý tưởng mà họ đầu tư cho bạn thì, họ là stupid investors (Nhà đầu tư ngốc nghếch), và những người này sẽ hành bạn ‘đến chết thì thôi’”, ông Hùng Trần – CEO kiêm Founder GotIt!, một Startup gọi vốn thành công 9 triệu USD trên đất Mỹ - chia sẻ tại Diễn đàn Khởi nghiệp Việt Nam sáng 18/11.

Ông Hùng cho biết, những nhà đầu tư thông minh bao giờ cũng có 3 yếu tố để đánh giá 1 Startup, gồm:

- Sản phẩm có đáp ứng được nhu cầu nhiều người dùng hay không?

- Thị trường Startup đang hướng tới có hấp dẫn và mang lại nhiều lợi nhuận cho nhà đầu tư trong tương lai hay không?.

- Founders có năng lực để mở rộng mô hình kinh doanh hay không?

“Nếu bạn không có 3 yếu tố trên mà đến gặp nhà đầu tư, đừng nghĩ ai sẽ đầu tư cho bạn bất kỳ cái gì. Còn nếu đầu tư họ sẽ đầu tư theo kiểu cơ hội, không tạo ra một mối quan hệ cùng nhau phát triển với Founder”.

“Bạn không đáp ứng được mong mỏi của họ thì họ sẽ hành bạn chết thì thôi, và lúc ấy bạn sẽ còn tệ hơn cả đi làm thuê”, ông Hùng Trần cảnh báo.

Chia sẻ về các nhà đầu tư của mình, ông Hùng cho biết, khi thu hút được các nhà đầu tư cá nhân, mặc dù là CEO kiêm Founder, ông chỉ tự trả mình mức lương tối thiểu để có thể tồn tại được. Lợi nhuận thu được còn phải dành trả cho đội ngũ phát triển (Developers), trả tiền cho Users (Người dùng sản phẩm) để trả lời phỏng vấn khảo sát, nhằm hoàn thiện hơn sản phẩm của công ty.

Bản thân ông cũng trải qua những ngày chỉ ăn mỳ tôm để làm việc.

Khi GotIt! kiếm được vòng vốn lớn hơn, nhà đầu tư cũng muốn CEO có điều kiện sống tốt hơn và họ đề nghị ông tăng lương cho bản thân để vấn đề thu nhập không ảnh hưởng nhiều đến cuộc sống, sao cho vị CEO này tập trung tốt hơn trong công việc.

“Nhà đầu tư tốt không chỉ quan tâm đến đồng tiền của họ, mà còn quan tâm đến cả Founder. Họ biết mình làm việc vất vả nhằm đem lại lợi nhuận cho họ thì họ ngoài việc đầu tư tiền, họ cũng muốn tạo điều kiện cho mình làm việc tốt nhất có thể”.

“Nhiều khi Founder bị ép làm theo cách này, cách kia, hoặc thậm chí không nhận lương. Đấy cũng là những yếu tố cần để xem xét nhà đầu tư là người thế nào, có thực sự có thể là cộng sự của mình hay không”, vị CEO Việt trên vùng đất khởi nghiệp của Mỹ chia sẻ.

Nhà đầu tư Việt cũng cần được đào tạo bài bản hơn

Theo bà Nguyễn Đặng Tuấn Minh – Quản lý và đồng sáng lập KisStartup, ở Việt Nam, nhà đầu tư được đào tạo bài bản không nhiều, và nhà đầu tư có tinh thần “chơi đẹp” càng ít.

“Cuộc chơi giữa Founder và Nhà đầu tư là cuộc chơi giữa 2 đối tượng cùng vì lợi ích của mình. Ở một đất nước đang phát triển, thị trường đang sáng tối lẫn lộn thì nhà đầu tư nào cũng tham, và họ sẽ hành bạn đến chết”.

“Họ có chính sách rút tiền để kiểu gì bạn cũng thiệt. Nếu bạn không có sự chuẩn bị và hiểu biết về nhà đầu tư thì cuộc đàm phán nào bạn cũng bị rơi vào thế rất khó”, bà Minh nói.

Bà cũng cho rằng các cuộc thi khởi nghiệp đang nở rộ hiện nay tạo ra ảo tưởng rất lớn cho các bạn sinh viên. Nhiều em cho rằng chỉ cần đạt giải nhất, nhì, ba, lập tức có nhà đầu tư đến đầu tư tiền. Nhiều em cho rằng chỉ cần sau ít tháng huấn luyện, các em có thể gặp được nhà đầu tư và có thể gọi vốn đâu đó vài nghìn USD.

“Đây là suy nghĩ sai lầm! Nhóm đầu tư bạn nhận được đầu tiên là 3F: Family (Gia đình) – Friends (Bạn bè) và Fools (Những kẻ ngốc)”.

“Ai cũng vất vả làm ra đồng tiền, không ai đơn giản mang tiền của mình cho bạn một cách dễ dàng như vậy”, bà Minh, cũng là Mentor (người cố vấn) của nhiều Startup Việt Nam, cho biết.

Và bà cũng khuyên nhủ các Startup đừng mơ hồ về câu chuyện với nhà đầu tư, khi các nhà đầu tư ở Việt Nam hiện cũng đang cần được đào tạo để trở thành những nhà đầu tư chuyên nghiệp hơn.