Nhưng tại sao kinh tế tư nhân lại trở thành "trái tim" của nền kinh tế quốc gia? Câu trả lời không chỉ nằm ở những con số GDP hay số lượng doanh nghiệp, mà ở một tầm nhìn sâu sắc hơn: kinh tế tư nhân là hiện thân của tinh thần tự do sáng tạo, khả năng thích nghi vô song và năng lực kiến tạo giá trị độc đáo trong một thế giới không ngừng biến động. Hãy cùng chúng tôi nhận định và thảo luận một vài lý do và yếu tố để thấy tầm quan trọng của kinh tế tư nhân nhé:

1. TINH THẦN TỰ DO SÁNG TẠO: NGUỒN MẠCH CỦA ĐỔI MỚI
Kinh tế tư nhân, khác với khu vực nhà nước với các ràng buộc thể chế và mục tiêu ổn định vĩ mô, là mảnh đất màu mỡ cho những ý tưởng đột phá. Doanh nghiệp tư nhân không chỉ đáp ứng nhu cầu thị trường mà còn tiên phong định hình thị trường mới. Hãy nhìn vào cách các startup công nghệ Việt Nam như VNPay, Tiki, VNG hay MoMo đã thay đổi hành vi tiêu dùng và cách thức vận hành kinh doanh trong vòng chưa đầy một thập kỷ. Khác với các tập đoàn nhà nước thường bị giới hạn bởi quy trình và mục tiêu chính trị, doanh nghiệp tư nhân hoạt động với một tư duy "không có gì là không thể". Chính tinh thần này đã biến những ý tưởng nhỏ bé thành các hệ sinh thái kinh tế, từ thương mại điện tử đến fintech, tạo ra hàng triệu việc làm và giá trị gia tăng chưa từng có. Quyền tự do kinh doanh là quyền tự do sáng tạo. Khi một cá nhân hay một nhóm người được trao quyền quyết định hướng đi của mình, họ không chỉ tối ưu hóa lợi ích cá nhân mà còn tạo ra các giải pháp tối ưu cho cộng đồng. Đây là điều mà không một hệ thống kế hoạch hóa tập trung nào có thể tái tạo được.

2. KHẢ NĂNG THÍCH NGHI VÔ SONG: LÁ CHẮN TRƯỚC BIẾN ĐỘNG
Trong một thế giới đầy biến động – từ khủng hoảng tài chính toàn cầu, đại dịch COVID-19 đến những đứt gãy chuỗi cung ứng – kinh tế tư nhân đã chứng minh mình là một thực thể sống động, linh hoạt và kiên cường. Trong khi các doanh nghiệp nhà nước thường chậm thay đổi do cơ chế ra quyết định phức tạp, doanh nghiệp tư nhân có thể nhanh chóng xoay trục chiến lược, tận dụng cơ hội từ những biến cố. Ví dụ, trong đại dịch COVID-19, hàng nghìn doanh nghiệp nhỏ và vừa ở Việt Nam đã chuyển đổi mô hình kinh doanh sang trực tuyến, từ bán hàng qua livestream đến cung cấp dịch vụ giao hàng tận nơi, trong khi nhiều doanh nghiệp nhà nước còn đang loay hoay với các quy trình phê duyệt.
Khả năng thích nghi này không chỉ là phản ứng sinh tồn mà còn là một chiến lược tái cấu trúc nền kinh tế. Kinh tế tư nhân, với quy mô linh hoạt và sự nhạy bén với tín hiệu thị trường, đã giúp Việt Nam duy trì tăng trưởng GDP trung bình 6,37% mỗi năm từ 1986 đến 2024, ngay cả trong những giai đoạn khó khăn nhất. Họ không chỉ là những người lấp đầy khoảng trống mà còn là những người mở ra các con đường mới, từ phát triển công nghiệp phụ trợ đến tham gia chuỗi giá trị toàn cầu.

3. KIẾN TẠO GIÁ TRỊ ĐỘC ĐÁO: TỪ VI MÔ ĐẾN VĨ MÔ
Với tôi, một nhận định mới cần được nhấn mạnh rằng: "kinh tế tư nhân không chỉ đóng góp vào GDP mà còn tái định nghĩa khái niệm giá trị kinh tế. Giá trị mà khu vực tư nhân mang lại không chỉ đo bằng tiền tệ, mà còn ở khả năng tạo ra các hệ sinh thái kinh tế gắn kết cộng đồng, thúc đẩy bình đẳng cơ hội và nâng cao chất lượng sống". Một doanh nghiệp tư nhân nhỏ ở vùng nông thôn, chẳng hạn như một hợp tác xã sản xuất nông sản hữu cơ, không chỉ tạo việc làm mà còn bảo tồn văn hóa địa phương, cải thiện môi trường và nâng cao vị thế của nông dân trong chuỗi giá trị. Những giá trị này không thể được định lượng đầy đủ trong các báo cáo GDP, nhưng chúng là nền tảng cho một nền kinh tế bền vững và nhân văn.
Hơn nữa, kinh tế tư nhân còn đóng vai trò như một "phòng thí nghiệm xã hội", nơi các mô hình kinh doanh mới được thử nghiệm và lan tỏa. Các doanh nghiệp như Viettel (dù có gốc gác nhà nước nhưng vận hành với tư duy thị trường) hay Vingroup đã chứng minh rằng tư duy kinh tế tư nhân có thể đưa Việt Nam vươn ra thế giới, từ sản xuất ô tô điện đến xuất khẩu công nghệ cao. Đây không chỉ là câu chuyện của lợi nhuận, mà là câu chuyện của khát vọng định vị quốc gia trên bản đồ kinh tế toàn cầu.

4. THÁCH THỨC VÀ TẦM NHÌN CHIẾN LƯỢC
Dẫu vậy, kinh tế tư nhân không phải là liều thuốc vạn năng. Quy mô nhỏ, thiếu vốn, và sự phụ thuộc vào khu vực phi chính thức vẫn là những rào cản lớn. Hiệu quả sử dụng vốn của khu vực tư nhân đã giảm trong giai đoạn 2020-2023 ( vì đây là giai đoạn cực kỳ khó khăn của KTTN), khi cần tới 23 đồng vốn để tạo ra 1 đồng GDP, so với 9,8 đồng của khu vực nhà nước. Điều này cho thấy cần một chiến lược đồng bộ để khuếch đại tiềm năng của kinh tế tư nhân.
Tầm nhìn chiến lược phải là một sự hợp lực giữa nhà nước và tư nhân, nơi nhà nước đóng vai trò "bà đỡ" – cung cấp khung pháp lý minh bạch, hạ tầng hiện đại và các chính sách khuyến khích đổi mới. Đồng thời, doanh nghiệp tư nhân cần được thúc đẩy để chuyển đổi từ khu vực phi chính thức sang chính thức, từ quy mô nhỏ sang các tập đoàn lớn có khả năng cạnh tranh quốc tế. Một mô hình "đồng sáng tạo giá trị" – nơi nhà nước, doanh nghiệp và cộng đồng cùng xây dựng các hệ sinh thái kinh tế – sẽ là chìa khóa để kinh tế tư nhân không chỉ là động lực mà còn là linh hồn của nền kinh tế quốc gia.

5.  HÀNH TRÌNH CỦA KHÁT VỌNG
Kinh tế tư nhân không chỉ là một thành phần kinh tế, mà là biểu tượng của khát vọng tự do, sáng tạo và vươn lên. Họ là những người tiên phong, những người dám mơ lớn và dám hành động trong những điều kiện khắc nghiệt nhất. Từ những hộ kinh doanh nhỏ bé ở các làng quê đến những tập đoàn tư nhân vươn tầm quốc tế, kinh tế tư nhân đã và đang viết nên câu chuyện của một Việt Nam mới – một quốc gia không chỉ tăng trưởng mà còn định hình tương lai của chính mình. Để kinh tế tư nhân thực sự trở thành động lực bền vững, chúng ta cần một tầm nhìn táo bạo: không chỉ phát triển kinh tế, mà còn kiến tạo một xã hội nơi mỗi cá nhân đều có cơ hội biến ý tưởng thành hiện thực, từ đó làm giàu cho cả quốc gia.
Hy vọng rằng, khối doanh nhân "KỶ NGUYÊN MỚI" của chúng ta sẽ cùng nhau nhận ra và nuôi dưỡng ngọn lửa của kinh tế tư nhân, ngọn lửa của tương lai Việt Nam.

Nghị quyết 68-NQ/TW, được Tổng Bí thư Tô Lâm ký ngày 4/5/2025, đánh dấu bước ngoặt chiến lược thúc đẩy kinh tế tư nhân trở thành động lực quan trọng nhất của nền kinh tế quốc gia. Nghị quyết đề ra tám nhóm giải pháp đột phá, tập trung vào cải cách thể chế, bảo vệ quyền tự do kinh doanh, và tháo gỡ rào cản về đất đai, vốn, công nghệ. Nhà nước chuyển từ vai trò quản lý sang kiến tạo, khuyến khích đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, và phát triển các doanh nghiệp lớn tầm khu vực. Mục tiêu đến năm 2030 là đạt 2 triệu doanh nghiệp, đóng góp 55-58% GDP, với tầm nhìn năm 2045 đạt 3 triệu doanh nghiệp và 60% GDP. Nghị quyết nhấn mạnh không hình sự hóa quan hệ kinh tế, đơn giản hóa thủ tục, và cung cấp nền tảng số miễn phí cho doanh nghiệp nhỏ. Đây là cú hích thể chế, khơi dậy niềm tin và tinh thần doanh nhân, tạo xung lực để kinh tế tư nhân bứt phá, góp phần xây dựng Việt Nam thịnh vượng, tự cường.