Trong thời gian qua, Việt Nam đã chuyển mình từ một thị trường crypto hoạt động trong vùng xám pháp lý sang một môi trường được quy định rõ ràng, thu hút sự chú ý từ các nhà đầu tư quốc tế và các công ty công nghệ lớn. Với hơn 21 triệu người dùng tiền mã hóa – chiếm khoảng 20% dân số – Việt Nam xếp hạng trong top 5 quốc gia toàn cầu về mức độ áp dụng crypto theo Chỉ số Áp dụng Tiền mã hóa Toàn cầu 2024 của Chainalysis, vượt qua nhiều nền kinh tế phát triển hơn về tỷ lệ tham gia. Sự bùng nổ này không chỉ phản ánh sức hút của công nghệ blockchain mà còn là kết quả của các chiến lược quốc gia nhằm tận dụng tài sản số để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế bền vững.

Sự chuyển dịch quan trọng nhất trong hành lang pháp lý của Việt Nam là việc thông qua Luật Công nghiệp Công nghệ Kỹ thuật số vào tháng 6 năm 2025, có hiệu lực từ ngày 1 tháng 1 năm 2026. Luật này đánh dấu lần đầu tiên tài sản kỹ thuật số được công nhận hợp pháp như một dạng tài sản theo Bộ luật Dân sự, mở ra cơ hội cho việc sở hữu, giao dịch và bảo vệ quyền lợi liên quan đến crypto. Trước đó, từ năm 2017, Việt Nam đã duy trì cách tiếp cận thận trọng, tập trung vào việc nghiên cứu và lập kế hoạch, nhưng đến năm 2024-2025, chính phủ đã đẩy mạnh các chỉ thị từ Thủ tướng, giao nhiệm vụ cho Bộ Tài chính và Ngân hàng Nhà nước xây dựng khung pháp lý toàn diện. Điều này bao gồm các biện pháp chống rửa tiền (AML), bảo vệ người tiêu dùng và giải quyết tranh chấp, phù hợp với các tiêu chuẩn của Lực lượng Đặc nhiệm Tài chính (FATF). Việc tuân thủ FATF không chỉ giúp Việt Nam thoát khỏi danh sách theo dõi mà còn nâng cao uy tín quốc tế, khuyến khích các quỹ đầu tư mạo hiểm và sàn giao dịch toàn cầu xem xét đầu tư vào thị trường địa phương.
 

Bên cạnh khung pháp lý, Việt Nam đã triển khai nhiều chiến lược cụ thể để phát triển và quản lý thị trường tài sản số. Chiến lược Quốc gia về Ứng dụng và Phát triển Công nghệ Blockchain đến năm 2030, được phê duyệt vào tháng 10 năm 2024, đặt mục tiêu biến Việt Nam thành trung tâm blockchain hàng đầu Đông Nam Á thông qua nghiên cứu, triển khai và ứng dụng rộng rãi trong các lĩnh vực kinh tế then chốt như tài chính, logistics và nông nghiệp. Các chương trình thử nghiệm (sandbox) đang được khởi động để cho phép các doanh nghiệp thử nghiệm mô hình kinh doanh crypto mà không vi phạm quy định, đồng thời chính phủ đang lên kế hoạch cấp phép cho sàn giao dịch tài sản kỹ thuật số quốc gia, dự kiến thu hút hàng tỷ đô la vốn đầu tư nước ngoài. Đà Nẵng được chọn làm địa điểm xây dựng trung tâm tài chính quốc tế, tập trung vào tài chính kỹ thuật số, với các ưu đãi thuế và cơ sở hạ tầng hỗ trợ cho các dự án AI, semiconductor và blockchain. Những sáng kiến này không chỉ thúc đẩy đổi mới nội địa mà còn tạo điều kiện cho sự hợp tác quốc tế, như các đối tác với các công ty lớn từ Mỹ và châu Âu, giúp Việt Nam hội nhập sâu hơn vào chuỗi cung ứng toàn cầu của ngành công nghệ số.

Năng lực phát triển kinh tế của Việt Nam là nền tảng vững chắc cho sự bùng nổ của thị trường tiền mã hóa. Với dân số hơn 100 triệu người, trong đó hơn 70% dưới 35 tuổi và tỷ lệ sử dụng internet đạt 80%, quốc gia này sở hữu lực lượng lao động trẻ, năng động và am hiểu công nghệ, lý tưởng cho việc phát triển các dự án Web3, DeFi và NFT. Tăng trưởng GDP ổn định ở mức 6-8% hàng năm, kết hợp với các hiệp định thương mại tự do như CPTPP và EVFTA, đã biến Việt Nam thành điểm đến hấp dẫn cho đầu tư nước ngoài, đặc biệt trong lĩnh vực kỹ thuật số. Thị trường crypto địa phương dự kiến sẽ tăng trưởng mạnh mẽ đến năm 2030, driven bởi sự gia tăng của các ứng dụng tài chính phi tập trung và tích hợp blockchain vào nền kinh tế thực. Các chuyên gia nhận định rằng, với khung pháp lý minh bạch và cơ sở hạ tầng số ngày càng hoàn thiện, Việt Nam không chỉ là sân chơi nội địa mà còn là điểm đến toàn cầu, nơi các nhà đầu tư có thể tận dụng cơ hội tăng trưởng cao với rủi ro được kiểm soát.

Có thể thấy, sự kết hợp giữa các chính sách tiến bộ, chiến lược dài hạn và năng lực kinh tế nội tại đang định vị Việt Nam như một trung tâm tiền mã hóa toàn cầu. Từ việc hợp pháp hóa tài sản số đến xây dựng hệ sinh thái hỗ trợ đổi mới, quốc gia này không chỉ đáp ứng nhu cầu nội địa mà còn thu hút dòng vốn quốc tế, góp phần vào mục tiêu trở thành nền kinh tế kỹ thuật số hàng đầu khu vực. Với đà phát triển hiện tại, Việt Nam hứa hẹn sẽ là minh chứng sống động cho cách mà một quốc gia đang phát triển có thể tận dụng công nghệ blockchain để thúc đẩy tăng trưởng bền vững và hội nhập toàn cầu.